Φανή Αθανασίου, Βενετία Μάλαμα, Μαρία Μίζα, Μαρία Σαραντίδου, Η αποκατάσταση των ερειπίων του Γαλεριανού συγκροτήματος στη Θεσσαλονίκη (1994-2014). Tεκμηρίωση και επεμβάσεις, Θεσσαλονίκη 2015.
Η δίτομη έκδοση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης πραγματεύεται την αποκατάσταση των οικοδομημάτων του αυτοκρατορικού συγκροτήματος του Γαλερίου, που διατηρούνται σε ερειπιώδη μορφή στην πλατεία Ναυαρίνου και στην οδό Δημητρίου Γούναρη, στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας που διεξήχθη τα τελευταία είκοσι χρόνια (1994-2014), στο πλαίσιο της εκπόνησης των μελετών αποκατάστασης και συντήρησης των οικοδομικών καταλοίπων και του διακόσμου του μνημείου.
Στόχος της έρευνας, η οποία είναι το αποτέλεσμα διεπιστημονικής συνεργασίας, ήταν η μελέτη της αρχιτεκτονικής μορφής των κτισμάτων και των μετατροπών που αυτά υπέστησαν κατά τη μακρόχρονη ιστορία τους, σε συνδυασμό με τη λεπτομερή καταγραφή και ανάλυση των οικοδομικών τεχνικών και των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή του σημαντικότατου αυτού μνημειακού συνόλου της ύστερης αρχαιότητας στην αυγή του 4ου αιώνα, στο γύρισμα, δηλαδή, των δύο κόσμων, του ειδωλολατρικού και του χριστιανικού.
Η επιστημονική αυτή έρευνα ήταν απαραίτητη για την τεκμηριωμένη και μη εμπειρική αποκατάσταση των μνημείων, έχοντας υπόψη την αμφίδρομη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στη μελέτη των οικοδομικών καταλοίπων, και στα υλικά και στις επεμβάσεις που επιλέγονται για τη διατήρηση τους, οι οποίες πολλές φορές μπορούν να αλλοιώσουν ανεπανόρθωτα την αυθεντικότητά τους, καταστρέφοντας έτσι μοναδικές και ανεπανάληπτες υλικές μαρτυρίες μιας ιστορικής περιό-
δου της αρχαιότητας.
Η δημοσίευση των μελετών μετά την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης θεωρήθηκε αναγκαία και επιβεβλημένη, αφενός για να υπάρχει στη διάθεση των μελετητών του Γαλεριανού Συγκροτήματος η απαραίτητη για την ιστορική έρευνα, τεκμηρίωση, και αφετέρου για να μπορέσουν oι ειδικοί επιστήμονες να αξιολογήσουν τις διάφορες λύσεις που επιλέχθηκαν για την αντιμετώπιση των διαφορετικών προβλημάτων, σχετικά με την προστασία, τη στερέωση,
τη συντήρηση και την ανάδειξη των κτισμάτων.
Ο πρώτος τόμος περιλαμβάνει την τεκμηρίωση των ανασκαμμένων κτισμάτων πριν από τις εργασίες αποκατάστασης. Η παρουσίαση των μνημείων, εκτός από τα κείμενα, γίνεται με φωτογραφίες και επιλεγμένα σχέδια για καθένα από αυτά, λόγω αδυναμίας δημοσίευσης όλου του υπάρχοντος υλικού στην παρούσα έκδοση. Στο δεύτερο τόμο παρουσιάζονται οι μελέτες αποκατάστασης και συντήρησης των κτισμάτων και του διακόσμου τους. Περιλαμβάνουν τη μεθοδολογία, και τις αρχές που ακολουθήθηκαν κατά την αποκατάσταση των τοίχων και των αρχαίων δαπέδων, τη μελέτη των αρχαίων υλικών δομής και τα νέα συμβατά υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στις επεμβάσεις, καθώς και σχέδια και φωτογραφίες των αρχαίων μετά την επέμβαση.
